Stap 2: Introductie: het waarom van het gesprek

Algemene inleiding
(bij breed cultuurprogramma)

• Beter extern toezicht
  In de huidige maatschappij realiseren inspectiediensten en toezichthouders zich steeds meer dat de inzet van alleen regels niet voldoende is om het juiste te bereiken bij organisaties die onder toezicht staan. Zo kan in theorie – op papier – alles prima geregeld zijn, maar in werkelijkheid kan het binnen een organisatie anders lopen. Gedrag wordt slechts voor een beperkt deel bepaald door afspraken die op papier zijn gezet en voor een belangrijk deel beïnvloed door de sociale context zoals die door de medewerkers wordt ervaren; door de organisatiecultuur. Door aandacht te besteden aan organisatiecultuur, hopen inspecties en toezichthouders dan ook beter inzicht te krijgen in het waarom van het gedrag en vroegtijdig signalen op te vangen wanneer er ongewenste ontwikkelingen zijn en hierop te kunnen sturen.
   
• Uitgangspunten
  Cultuurtoezicht is geen vervanging, maar vormt een aanvulling op het reguliere toezicht. Uitgangspunt hierbij is dat er geen ideale cultuur bestaat of cultuur die voor iedere organisatie geschikt is. Het is aan de organisatie zelf om inzicht in zijn cultuur te verkrijgen en op basis hiervan eventuele initiatieven te starten voor veranderingen in de cultuur. Verandering is hierbij niet altijd een must, maar hangt af van de verkregen inzichten en de te bereiken doelen.
   
• Winst voor de organisatie zelf
  Inzicht in de organisatiecultuur in niet alleen behulpzaam voor de toezichthouder, maar ook voor de organisatie zelf. Ook voor de organisatie geldt namelijk dat ze meer inzicht krijgt in oorzaken van ongewenst gedrag en vroegtijdig kunnen sturen op ongewenste ontwikkelingen. Uit onderzoek blijkt ook dat organisaties die meer ‘in control’ zijn over hun organisatiecultuur, beter presteren.

Specifieke aanleiding
(bij incident/zorg bij organisatie)

• Beter extern toezicht
  In de huidige maatschappij realiseren inspectiediensten en toezichthouders zich steeds meer dat de inzet van alleen regels niet voldoende is om het juiste te bereiken bij organisaties die onder toezicht staan. Zo kan in theorie - op papier - alles prima geregeld zijn, maar in werkelijkheid kan het binnen een organisatie anders lopen. Gedrag wordt slechts voor een beperkt deel bepaald door afspraken die op papier zijn gezet en voor een belangrijk deel beïnvloed door de sociale context zoals die door de medewerkers wordt ervaren; door de organisatiecultuur. Meer inzicht in achterliggende oorzaken van gedrag in organisaties helpt inspectiediensten en toezichthouders om hier beter op te sturen.
   
• Maatregelen die helpen
  Als inspectiedienst/toezichthouder willen wij graag meer te weten komen over de achterliggende oorzaken van incident X, zodat wij beter kunnen inschatten of de maatregelen die jullie nemen gaan helpen om toekomstige incidenten te voorkomen.
   
• Winst voor de organisatie zelf
  Inzicht in de organisatiecultuur in behulpzaam voor de toezichthouder én voor de organisatie zelf. Ook voor de organisatie geldt namelijk dat ze meer inzicht krijgt in oorzaken van ongewenst gedrag en vroegtijdig kunnen sturen op ongewenste ontwikkelingen. Ook kunnen positieve resultaten gestimuleerd worden. Uit onderzoek blijkt dat organisaties die meer ‘in control’ zijn over hun organisatiecultuur, beter presteren.