Landelijk beeld van ondermijnende criminaliteit
Het rapport ‘Landelijk beeld van ondermijnende criminaliteit’ van het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC) betreft een verkennend kwalitatief onderzoek op basis van de kennis en expertise van de Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC’s) en publieke en private organisaties. Het beschrijft de effecten van ondermijnende criminaliteit en gaat in op 4 fenomenen:
- drugscriminaliteit
- mensenhandel
- fraude
- witwassen
Ook geeft dit beeld inzicht in de kansen, gelegenheden en faciliteiten die de samenleving criminelen (onbedoeld) biedt (gelegenheidsstructuren).
Ernst problematiek
Het beeld laat de ernst van de problematiek duidelijk zien: ondermijnende criminaliteit speelt in heel Nederland, de verwevenheid van boven- en onderwereld ontwricht onze samenleving en heeft effect op alle lagen van de maatschappij.
Vitale structuren weerbaar maken
Uit dit beeld blijkt dat de kansen die Nederland sterk maken en een goed ondernemersklimaat bieden, eveneens de gelegenheidsstructuren zijn die de criminele industrie sterk maken. Het is van belang om misbruik hiervan tegen te gaan en vitale structuren weerbaar te maken tegen crimineel misbruik.
Om dit te laten slagen dient in alle 4 de categorieën van gelegenheidsstructuren te worden geïnvesteerd in:
- sociale (zoals versterking van sociaaleconomisch zwakkere wijken)
- financieel-economische (zoals tegengaan witwassen)
- infrastructurele (zoals weerbaarder maken van onze goede fysieke en digitale infrastructuur tegen misbruik)
- institutionele gelegenheidsstructuren (zoals meer mogelijkheden om gegevens uit te wisselen).
Hiervoor is een gezamenlijke inspanning nodig van iedereen: overheid, bedrijfsleven en burgers. Integraal werken, een betere informatiepositie en meer kennisdeling zijn daarbij randvoorwaarden.
Extra inzet
Het beeld onderstreept de noodzaak van de extra inzet van het kabinet op de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit en het belang van de koers die kabinet en partners met de regionale en landelijke versterkingsplannen hebben ingezet. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat deze problematiek alleen met een standvastige, meerjarige inzet van een brede maatschappelijke en bestuurlijke coalitie kan worden bestreden.
Toepassing
De inzichten uit het onderzoek kunnen worden gebruikt bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit en het vergroten van de weerbaarheid van bestuur en samenleving. Zo kan dit beeld het bewustzijn van publiek, bedrijfsleven en overheidspartners over ondermijnende criminaliteit vergroten, kunnen de genoemde gelegenheidsstructuren de RIEC-partners ondersteunen bij het bepalen van effectieve interventies en kan het de regionale stuurgroepen van de RIEC’s helpen bij het gesprek over het in beeld krijgen van blinde vlekken.