Gemeentelijke toezichthouders en handhavers in het publieke domein

Onderzoek naar de wijze waarop gemeenten hun toezicht en handhaving organiseren. Buitengewone opsporingsambtenaren (boa's) worden langzaamaan een soort gemeentepolitie blijkt uit het onderzoek.

Onderzoeksvragen

Wat betekenen de concepten ‘toezicht’ en ‘handhaving’? Binnen welke juridische en politiek-maatschappelijke kaders kunnen we gemeentelijke handhavers plaatsen? Hoe zijn diensten Stadstoezicht georganiseerd, welke taken voeren gemeentelijke handhavers uit en welke uitrusting en juridische bevoegdheden hebben zij daarbij? Hoe zijn de professionaliteit (of kwaliteit) van en de controle op gemeentelijke handhavers geborgd, wat verdienen zij en hoe verhouden zij zich tot de politie en de commerciële veiligheidssector?

Beschrijving

Voor het onderzoek is een studie gemaakt van wetenschappelijke publicaties en zijn relevante beleidsdocumenten verzameld. Op basis van deze publicaties zijn centrale begrippen gedefinieerd en komen het juridisch en politiek-maatschappelijk kader waarbinnen de professionalisering van Stadstoezicht plaatsvindt aan bod. Het empirische onderzoek bestaat uit diepte-interviews gehouden met relevante respondenten in zes geanonimiseerde grote en middelgrote gemeenten.

Conclusies

• er is een verschuiving gaande van ‘toezicht’ naar ‘handhaving’; alle ‘onbevoegde’ stadswachten moeten worden vervangen door ‘bevoegde’ buitengewoon opsporingsambtenaren die een proces-verbaal kunnen opmaken en over geweldsmiddelen beschikken;
• gemeentelijk beleid gericht op toezicht en handhaving is veelvormig en versnipperd;
• er zijn twee toekomstscenario's mogelijk: contacten met burgers komen volledig in handen van toezichthouders en handhavers bij gemeenten (scenario 1). Gelet op de beperkte juridische mogelijkheden en professionele kwaliteit van boa’s blijft de aanwezigheid van politieambtenaren (al is het maar in de ‘achtervang’) waarschijnlijk onontbeerlijk. Co-productie ligt dan voor de hand (scenario 2).

Auteur

Ronald van Steden

Organisatie

Vrije Universiteit/SMVP

Links

• Het onderzoek is te downloaden op de website voor de politie.