Onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen onderzochten in drie gemeenten hoe de ontwikkelingen van de handhaving in de openbare ruimte gaan. Ze schetsen twee scenario's, waarbij een belangrijkere rol voor de gemeente als positief wordt beoordeeld.

Probleemstelling

Dit onderzoek is in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum uitgevoerd, en brengt ontwikkelingen in de handhaving in de openbare ruimte in drie (deel)gemeenten in beeld. Het schetst twee scenario’s voor de toekomstige inrichting: een politioneel scenario waarbij de politie het monopolie over handhaving in de openbare ruimte heeft en een ‘duale regie’ scenario waarin de gemeentelijke handhaving een robuuste rol is toebedacht.

Het rapport is positief over dit laatste scenario. Dit bevestigt dat het huidige stelsel van toezicht en handhaving in de openbare ruimte, waarbij gemeenten en politie een gedeelde verantwoordelijkheid hebben, in de basis voldoet.

Communicatie

In de brief aandacht voor het communicatiemateriaal dat door het CCV in 2015 is ontwikkeld voor gemeenten. Dit materiaal, zoals posters en informatieve artikelen, blijft ook in 2016 via de CCV-website beschikbaar.

Conclusies

Uit het rapport: Afgaande op ontwikkelingen in Amsterdam en Ede is de gemeentelijke handhaving volwassener geworden. Boa’s zijn deskundiger en competenter. Politie en gemeenten zijn steeds meer elkaars partner in handhaving. De onderzochte gemeenten, ook Den Haag, nemen handhaving in de openbare ruimte steeds serieuzer. 

In alle drie de gemeenten lijkt de politie in de praktijk niet veel operationele regie uit te oefenen, ook niet in Den Haag waar de operationele regie formeel aan de politie is toegedacht. De operationele regie door de politie zoals verwoord in de Beleidsregels BOA is in de praktijk dus moeilijk waar te maken. De gemeenten hebben zelf het heft in handen en bepalen waarop handhavers dagelijks worden ingezet. Dat is ook logisch omdat de gemeenten de lokale veiligheidsprogrammering bepalen.

Geconcludeerd kan worden dat het toebedelen van de operationele regie aan de politie niet weerspiegelt wat er in de praktijk plaatsvindt. De moeilijkheden en spanningen in Den Haag laten zien dat die regie niet aansluit op de zelfstandige rol van gemeentelijke handhavingsdienst. 

Auteurs

Bas van Stokkom & Pim Foekens 

Organisatie

Vaksectie Strafrecht & Criminologie, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Radboud Universiteit Nijmegen.

Links

• Het onderzoeksrapport is te downloaden op de website van het WODC. 
• Hier de brief van minister Van der Steur.