Seksuele uitbuiting van minderjarigen gaat onverminderd door tijdens corona
In 2020 kwamen in totaal 283 unieke bezoekers over mensenhandel op het online hulplatform Chat Met Fier, waarvan 250 aangaven zelf slachtoffer van uitbuiting te zijn. Corona lijkt daarbij niet te hebben gezorgd voor een daling in het aantal personen dat seksueel wordt uitgebuit en op de chat komt. In 65% was er sprake van first disclosure, waarbij slachtoffers voor het eerst vertellen over hun uitbuitingssituatie. Dit betekent dat zij nog bij geen enkele andere instantie bekend zijn. Ook dit jaar zijn het weer vooral jonge slachtoffers, bijna 60% is minderjarig en 20% is 15 jaar of jonger. Veruit de meeste slachtoffers worden ten tijde van het chatcontact uitgebuit en opmerkelijk is dat 1 op de 7 chatters hun (stief)ouders als pleger noemen.
Mensenhandel in regeerakkoord
Het zicht op de jaarlijks 1.300 minderjarige slachtoffers van seksuele uitbuiting was al voor de pandemie nagenoeg verdwenen. Slechts 2 tot 4% was in beeld. De overheidsinspanningen zullen de komende jaren natuurlijk in het teken staan van herstel. De uitdaging daarbij is dat dit niet ten koste gaat van de aanpak van mensenhandel, zoals het geval was bij de vorige economische crisis. De geboekte vooruitgang van de afgelopen jaren is namelijk kwetsbaar en niet onomkeerbaar. Om die reden heeft het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) de zogenaamde 1300-deal gelanceerd waarbij inmiddels een politieke meerderheid zich heeft gecommitteerd aan een versterking van de aanpak mensenhandel.
CKM-woordvoerder Shamir Ceuleers: ‘Dit rapport toont aan dat seksuele uitbuiting van soms hele jonge kinderen ook tijdens de pandemie is doorgegaan. Het is duidelijk dat mensenhandelaren zich hierdoor niet hebben laten weerhouden. Dit geldt ook voor de klanten van minderjarige slachtoffers die niet zijn gestopt met het misbruiken van minderjarigen. Het is dan ook cruciaal dat deze urgentie zich vertaalt in een ambitieuze passage in het regeerakkoord.’
Uitbuiting door ouder(s)
Een van de schrijnende uitkomsten van het onderzoek is dat ook ouders direct betrokken kunnen zijn bij de uitbuiting van hun eigen kind. In één op de zeven gevallen was dit het geval, een stijging vergeleken met vorig jaar. De duur van de uitbuitingssituatie van deze slachtoffers is in meer dan de helft van de gevallen langer dan twee jaar. Ook zijn er in enkele gevallen broertjes of zusjes die worden uitgebuit. Zaken waarin ouders zijn betrokken als plegers zijn zo mogelijk nog moeilijker te detecteren dan zaken met andere plegers, zoals ook bijvoorbeeld naar voren komt in de Zeeuwse Zedenzaak, waar een moeder en vader hun dochter jarenlang seksueel hebben kunnen uitbuiten.
Shamir Ceuleers:’ Dit rapport signaleert een blinde vlek in de aanpak van mensenhandel. Seksuele uitbuiting bij minderjarigen is al schrijnend genoeg, maar dat ook ouders hier soms bij betrokken zijn is zeer zorgelijk. Dat de uitbuiting ook in eigen huis kan plaatsvinden maakt signalering extra lastig. Wij roepen de staatssecretaris daarom op om te verkennen in hoeverre de zorg en de opsporing bekend zijn met dit soort zaken en of aanvullende maatregelen nodig zijn. Extra aandacht zou daarmee de onzichtbaarheid van deze slachtoffers kunnen verminderen.’
Creëer een veilige online omgeving
Uit het rapport van CKM blijkt dat het gebruik van technologie en sociale media in toenemende mate een rol speelt bij het ronselen van nieuwe slachtoffers door mensenhandelaren. Zo geeft de helft van de slachtoffers waarover dit bekend is aan dat zij hun uitbuiter via sociale media hebben leren kennen. Een kwart van de slachtoffers zegt bovendien dat zij worden gedwongen doordat de mensenhandelaar dreigt naaktbeelden van hen te verspreiden. Shamir Ceuleers: ‘We zien al langer dat technologie en sociale media een steeds grotere rol spelen binnen het mensenhandelproces. Tegelijkertijd staat de zorg en de opsporing op dit vlak in de kinderschoenen terwijl sociale mediaplatforms te weinig verantwoordelijkheid nemen om uitbuiting tegen te gaan. Hoog tijd voor de staatssecretaris om deze bedrijven proactief bij de aanpak van mensenhandel te betrekken.’
- Bron: Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) - 'Onzichtbare slachtoffers van mensenhandel in 2020'
- Onderzoeksrapport: Onzichtbare slachtoffers van mensenhandel in 2020
- Factsheet: Onzichtbare slachtoffers van mensenhandel in 2020
Het CCV heeft in samenwerking met hulpverlenende instanties, politie en anderen het barrièremodel loverboys ontwikkeld. Dit model biedt inzicht in te nemen acties en verdeling van de aanpak van loverboys onder partijen die belast zijn met de aanpak van loverboys.