Daadkracht nodig voor aanpak criminaliteit in familienetwerken
Regelmatig vindt criminele uitbuiting van kinderen plaats. Zij worden aangezet tot het plegen van strafbare feiten. Dit zien we ook gebeuren binnen enkele familienetwerken met een Roma achtergrond. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) werkt met diverse professionals en organisaties samen om de problematiek binnen deze familienetwerken in het belang van deze kinderen aan te pakken.
Het strategisch beraad is zo’n overleg dat, onder voorzitterschap van de burgemeester van Roosendaal Han van Midden (foto), zich hard maakt voor deze gezinnen. Van Midden vertelt gepassioneerd over zijn ambitie met dit beraad. “In de zoektocht kwam ik in beeld, omdat er behoefte was aan daadkracht. Ik had direct interesse." Hij werd gevraagd door de Commissaris van de Koning Ina Adema om haar op te volgen als voorzitter van het Strategisch Beraad. :
"De mensen en kinderen uit deze families hebben er niet zelf voor gekozen."
"Als een Commissaris van de Koning iets vraagt, dan is dat met een reden. Ik ben bekend met de ongestructureerde familieproblematiek, want ook in onze gemeente Roosendaal kom ik daar regelmatig mee in aanraking." Volgens Van Midden ligt zijn hart ligt bij het bestrijden van onrecht en dat speelt vooral in deze groep. "De mensen en kinderen uit deze families hebben er niet zelf voor gekozen. Ze hebben het wel geaccepteerd. Mijn hart gaat er sneller van kloppen om daar iets aan te doen”, merkt Van Midden op.
Het Strategisch Beraad bestaat uit (lokale) bestuurders van de betrokken partijen die deelnemen aan het landelijke Innovatieplatform. De dilemma's die in het Landelijk Innovatieplatform niet worden opgelost, worden gedeeld met de bestuurders uit het Strategisch Beraad. Zij kunnen deze onderwerpen politiek agenderen en hun aanjagende rol binnen hun organisatie of netwerk oppakken. Het Landelijk Innovatieplatform bestaat uit beleidsambtenaren uit verschillende gemeenten, vertegenwoordigers van jeugdorganisaties (zoals Pandor Jeugdzorg en het Leger des Heils), politie, OM, Movisie, private partijen, zoals MB-ALL, en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het CCV organiseert en verzorgt de inhoudelijke agenda van beide overleggen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid neemt deel aan beide overleggen.
Het Strategisch Beraad heeft als doel criminele uitbuiting van kinderen met een Roma achtergrond aan te pakken en hen toekomst en perspectief te bieden. Dat vraagt om kennis van de Romacultuur en om een zeer specialistische aanpak. Deze aanpak is ook breder toepasbaar, dus bij (familie) netwerken met ongestructureerde problemen.
"Wat mij betreft, gaan we veel dichter op de problematiek zitten."
“Vanaf dat ik voorzitter ben, geef ik nadrukkelijk vorm aan deze doelstelling”, merkt Van Midden op. “Ik probeer het concreter te maken. We zijn nu vooral druk met kennis delen, maar wat mij betreft, gaan we veel dichter op de problematiek zitten. Bijvoorbeeld door een concrete doelstelling te formuleren dat we per jaar zoveel kinderen uit de problematiek willen halen."
Acties
Om die doelstelling dan te bereiken, worden allerlei acties geformuleerd. "We hebben deze ongestructureerde problematiek en de barrières in de aanpak onder de aandacht gebracht bij de staatssecretaris. Daarbij hebben we een half miljoen euro toegezegd gekregen om de organisatie van een Landelijk Outreachend Team (LOT) op orde te krijgen. Dit team ondersteunt gemeenten als zij belemmerd worden in de integrale aanpak. Zodra dat geld er is, starten we echt.”
Landelijk Outreachend Team (LOT)
Er zijn veel professionals in de praktijk, die zich bezighouden met deze ongestructureerde problematiek, die bestaat uit verschillende fenomenen. Een veel voorkomend fenomeen in deze problematiek is dat de dader en het slachtoffer één en dezelfde persoon zijn.
Daarnaast is de ervaring dat de professionals vaak worden bedreigd door de doelgroep als ze in dezelfde woonplaats wonen en werken. “Daarom hebben wij het idee opgevat om met een landelijk team te werken”, legt Van Midden uit. “Als een professional belemmerd wordt in de integrale inzet op criminaliteit binnen (familie)netwerken, kan hij dit team inzetten."
Vervolgens gaat het team van landelijke professionals met de lokale professionals en/of de doelgroep aan de slag. "We weten dat gesloten (familie) netwerken vaak verhuizen en zich over (lands) grenzen heen bewegen. Van Midden pleit er dan ook voor dat alle gemeenten dezelfde integrale aanpak hanteren. “Ik kijk dan ook breder en zoek graag verbinding met ketenpartners. We moeten samenwerkingsverbanden creëren tussen gemeenten.”
Gewoon doen
Van Midden vindt dat de samenwerking tussen het Strategisch Beraad en het Landelijk Innovatieplatform nog concreter kan. “We moeten uit de praatmodus komen en onze focus leggen op het doen. Eigenlijk zouden we meer een tactisch beraad moeten worden. We kunnen heel veel binnen het recht en daar helpt het inrichten van een landelijk team bij." Het team is gespecialiseerd in de problematiek en de hieraan verbonden fenomenen. De leden van het team hebben veel ervaring opgedaan bij vergelijkbare uitdagingen.
De voorzitter: "Als gemeenten ondermijnd worden in de integrale aanpak en belemmerd worden in de bescherming van de kwetsbaren, kan dit team worden ingezet." In aansluiting op de lokale professionals ondersteunen zij door coaching. Bij reële dreiging vliegen landelijke en/of regionale professionals in om de lokale professionals te beschermen. "Het is belangrijk dat het team coördineert dat er daadwerkelijk wat wordt gedaan met als uiteindelijk doel het beschermen van de minderjarigen.”
Stapje concreter
Van Midden zou ook graag zien dat er vanuit het strategisch beraad meer aansluiting komt met de gemeenten op ambtelijk niveau. Hij is pas tevreden over zijn voorzitterschap als hij alles een stapje concreter heeft gemaakt. Daarnaast wil hij dat ze tot landelijke doelen zijn gekomen, afspraken hebben gemaakt én de integrale aanpak vanuit het landelijk team ook daadwerkelijk uitvoeren. “We hebben allemaal gepassioneerde en betrokken leden die het onrechtvaardig vinden dat er fenomenen zijn met zoveel onrecht in zich. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat het ons lukt om samen hard te werken aan het oplossen van deze fundamentele schending van de grondrechten van de mensen in deze gesloten (familie)netwerken”, besluit Van Midden met overtuiging.