Nieuw rapport over waarom mensen (niet) melden

Waarom melden mensen wél, of juist niet, bij meldpunten? Die vraag staat centraal in een nieuw rapport dat is opgesteld door het gedragsteam van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV). Het rapport biedt beleidsmedewerkers en professionals concrete handvatten om meldgedrag beter te begrijpen en meldpunten effectiever in te richten.

Het rapport is een samenwerking met het gedragsteam van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Het is specifiek opgesteld voor beleidsmedewerkers van JenV, maar kan ook door andere professionals gebruikt worden. Bij het rapport hoort een werkblad (bijlage 3) waarmee zij direct aan de slag kunnen.

Meldingsbereidheid leidt niet altijd tot melding

Organisaties spreken vaak over het verhogen van de meldingsbereidheid, maar uit het onderzoek blijkt dat die bereidheid lang niet altijd leidt tot een daadwerkelijke melding. Een fenomeen dat in de psychologie bekendstaat als ‘intention-behavior gap’: een gat tussen wat we ons voornemen te gaan doen en wat we daadwerkelijk doen.

Mick Claessens, gedragsadviseur bij het CCV en mede-auteur van het rapport zegt: “Door inzicht te geven in de achterliggende oorzaken van meldgedrag willen we beleidsmakers helpen om effectiever op meldgedrag te sturen en meldpunten zo goed mogelijk in te richten.”

Met het werkblad kunnen medewerkers in kaart brengen welke factoren het meldgedrag beïnvloeden.”

Het werkblad (bijlage 3) is speciaal ontwikkeld voor beleidsmedewerkers en professionals van het ministerie van Justitie en Veiligheid die werken met meldpunten. “Met het werkblad kunnen medewerkers gestructureerd in kaart brengen welke factoren in hun situatie het meldgedrag beïnvloeden,” legt Noor de Boer, gedragsdeskundige bij JenV, uit. “Het biedt niet alleen analysevragen, om te onderzoeken of een factor een rol speelt, maar ook interventievragen, om te verkennen hoe je die factoren positief kunt beïnvloeden.”

Het werkblad bevat onder meer:

• Een overzicht van de achttien factoren die meldgedrag beïnvloeden
• Analyse- en interventievragen per factor
• Inzicht in de mogelijke samenhang tussen factoren.

Kritisch kijken naar nieuwe meldpunten

Het rapport en het werkblad zijn gebaseerd op uitgebreid literatuuronderzoek en diverse interviews met medewerkers die werkzaam zijn bij meldpunten. Claessens benadrukt dat er kritisch gekeken moet worden of het oprichten van een nieuw meldpunt wel de juiste oplossing is.

“Elk nieuw meldpunt dat geen combinatie is van bestaande meldpunten zorgt voor meer versnippering. Het kan het voor mensen moeilijker maker om te weten waar ze terechtkunnen, wat weer kan leiden tot besluiteloosheid en uiteindelijk tot helemaal niet meer melden. Bovendien los je met een meldpunt het onderliggende probleem niet per se op.”

Meer weten over dit rapport?

Het CCV denkt dat de resultaten van het rapport niet alleen van meerwaarde zijn voor beleidsmedewerkers van het ministerie, maar voor iedereen die zich bezighoudt met melden. Het volledige rapport en het werkblad zijn te downloaden via onderstaande button.

*Dit document is deels digitoegankelijk. We werken nog aan een toegankelijkere versie. Zodra deze versie beschikbaar is, publiceren we deze.